- Βιτρούβιος
- (Marcus Vitruvius Pollio, τέλη 1ου αι. π.Χ.).Λατίνος συγγραφέας. Ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία είναι γνωστά για τον Β. Διατυπώθηκαν αμφισβητήσεις ακόμα και για το όνομά του, την εποχή που έζησε, την πατρότητα του έργου του De αrchitectura (Περί αρχιτεκτονικής)και για τη χρονολογία της συγγραφής του. Σήμερα, η επικρατέστερη αντίληψη είναι ότι ήταν σύγχρονος του Αυγούστου και ότι το έργο του πρέπει να έχει γραφτεί περίπου το 27 π.Χ. Κυρίως αμφισβητήθηκε η γνησιότητα της περίφημης περικοπής στην οποία περιγράφεται η βασιλική του Φάνουμ Φορτούνε, στο 5o βιβλίο της Αρχιτεκτονικής.Το έργο αυτό μπορεί να θεωρηθεί μια μεγάλη σύνθεση των οικοδομικών θεωριών του αρχαίου ελληνικού και ρωμαϊκού κόσμου, που έγινε με μια οργανική εκλογή από τις εμπειρίες διάφορων προγενέστερων καλλιτεχνών και με σκοπό τη σκιαγράφηση ενός νέου αισθητικού συστήματος. Σημαντική είναι και η καθαυτό λεξικογραφική πλευρά του έργου του Β., ο οποίος μας άφησε μια σειρά τεχνικών όρων, ελληνικών και λατινικών. Το ύφος του είναι ακατάστατο, στρυφνό και δυσνόητο.
Το De αrchitectura χωρίζεται σε 10 βιβλία, από τα οποία τα πρώτα επτά αναφέρονται στο κυρίως θέμα, ενώ τα τρία τελευταία πραγματεύονται θέματα υδραυλικής, γεωμετρίας και αστρονομίας, κατασκευής μηχανών πολεμικής ή ειρηνικής χρήσης. Στο πρώτο βιβλίο, γενικού περιεχομένου, περιγράφεται η μορφή του αρχιτέκτονα και τα όρια της αρχιτεκτονικής ως επιστήμης. Στο δεύτερο βιβλίο υπάρχει μια συνοπτική ιστορία της αρχιτεκτονικής και στη συνέχεια η πραγματεία γίνεται σιγά-σιγά περισσότερο αναλυτική και τεχνική. Οι αρχιτεκτονικοί ρυθμοί περιγράφονται στο πέμπτο βιβλίο, τα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια στο έκτο, οι τελικές εργασίες και οι διακοσμήσεις της οικοδομής στο έβδομο. Η πραγματεία του Β. χρησιμοποιήθηκε ως πρότυπο από όλους τους συγγραφείς αρχιτεκτονικών πραγματειών της Αναγέννησης, οι οποίοι άντλησαν από αυτήν γνώσεις και αρχιτεκτονικές αντιλήψεις και συχνά υιοθέτησαν σχεδιαγράμματα και κριτήριά της.
Σελίδα από το έργο του Βιτρούβιου «Περί αρχιτεκτονικής», έκδοση Βενετίας του 1567.
Dictionary of Greek. 2013.